ทำไมต้องมี VISA & MasterCard? เบื้องลึกที่หลายคนยังไม่รู้ หลังจากรูดบัตรเครดิตไปแล้ว

เวลาที่เราไปใช้บัตรเครดิตซื้อสินค้าตามร้านค้าต่างๆ นั้น ก็เพียงแค่ยื่นบัตรฯ ให้พนักงาน แล้วพนักงานก็จะเอาบัตรของเราไปรูด หรือไปแตะที่เครื่อง POS ส่วนเราก็แค่รอ.. ใช่มั้ยคะ? สักพักก็จะมีกระดาษ Slip แผ่นเล็กๆ เลื่อนปื๊ดๆ ขึ้นมา แล้วเราก็แค่เซ็นชื่อลงไป เป็นอันเสร็จสิ้นกระบวนการซื้อสินค้า แต่! เพื่อนๆ รู้มั้ยคะว่า ขั้นตอนการทำงานของบัตรเครดิตในระยะเวลาสั้นๆ ที่เรารอนั้น มันมีอะไรบ้าง? วันนี้ทีมงาน CheckRaka.com มีคำอธิบายสั้นๆ ในเรื่องนี้มาให้ดูกันเป็นความรู้ เรามาดูกันเลยค่ะ

ทั้งวีซ่าและมาสเตอร์การ์ดไม่ได้เป็นบริษัทผู้ออกบัตรเครดิตโดยตรง แต่เป็นบริษัทตัวกลางในการชำระเงิน และ Process ข้อมูลระหว่าง "ร้านค้า" กับ "สถาบันการเงิน" ซึ่งสถาบันการเงินจะมี 2 ส่วนคือ สถาบันการเงินเจ้าของบัตรที่ลูกค้าถือมารูด และสถาบันการเงินที่เป็นเจ้าของเครื่องรูดที่ติดตั้งในร้านค้า โดยทั้งวีซ่าและมาสเตอร์การ์ดนั้นมีเครือข่ายการให้บริการอยู่ทั่วทุกมุมโลก และได้รับการยอมรับให้เป็นระบบการชำระเงินที่มีความเป็น worldwide มากที่สุด ส่วนรายอื่นๆ ที่ทำหน้าที่เดียวกันก็เช่น AMEX, JCB, UNIONPAY เป็นต้น แต่พวกนี้เป็นที่ใช้กันแพร่หลายน้อยกว่า VISA และ MasterCard

ถ้าถามถึงความนิยมในการใช้งานของบัตรทั้งสองแบบ ต้องบอกว่าพอกันๆ แต่อาจจะค่อนไปทางบัตรวีซ่ามากกว่า เพราะมีเครือข่ายการให้บริการมากกว่า 29 ล้านร้านค้า และมีตู้ ATM ที่ใช้ในการถอนเงินสดมากกว่า 200 ประเทศ ทั่วโลก นิยมใช้กันในโซนเอเซีย และอเมริกา ในขณะที่บัตรมาสเตอร์การ์ดนั้นก็มีเครือข่ายการให้บริการมากถึง 30 ล้านร้านค้า และตู้ ATM มากกว่า 200 ประเทศ ทั่วโลกเช่นกัน แต่จะนิยมใช้ในโซนยุโรปซะมากกว่า ถึงแม้ว่าบัตรทั้งสองประเภทจะนิยมใช้ในพื้นที่ที่ต่างกัน แต่ในความแตกต่างก็ยังมีความเหมือนกันคือ สิทธิประโยชน์ที่ผู้ถือบัตรจะได้รับ ไม่ว่าจะเป็นส่วนลดตามร้านค้าต่างๆ และความคุ้มครองอุบัติเหตุเมื่อผู้ถือบัตรฯ เดินทางไปต่างประเทศ เป็นต้น

มาถึงใจความสำคัญของเรื่อง ที่จะมาไขคำถามที่ว่าระหว่างที่เรายืนรอพนักงานรูดบัตรเครดิตนั้น เกิดอะไรขึ้นบ้าง? โดยจะอธิบายคร่าวๆ ถึงขั้นตอนการทำงานของบัตรเครดิต และจะขอกล่าวถึงการรูดซื้อ ณ ร้านค้า ที่ไม่ใช่การซื้อสินค้าออนไลน์ โดยขอแบ่งเป็น 2 ขั้นตอนใหญ่ๆ ดังนี้ค่ะ

• Step 1 :  เริ่มด้วยการรูดซื้อสินค้าด้วยบัตรเครดิต ณ จุดชำระเงิน หรือแคชเชียร์

• Step 2 : เครื่องรูดบัตรเครดิต POS หรือเครื่อง EDC จะทำการอ่านบัตรเครดิต และส่งข้อมูลไปยังธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ ของทางร้านค้า

ตัวอย่าง Slip หลังจากทำการรูดบัตรเครดิตเพื่อชำระค่าสินค้าแล้ว จะมีชื่อธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรปรากฎอยู่บนตัวสลิป ทำให้เราทราบได้ว่าเครื่องรูดบัตรนั้นเป็นของธนาคารใด 

• Step 3 : ธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ จะตรวจสอบรายการและส่งรายละเอียดการซื้อสินค้าไปยังบริษัทบัตรเครดิต (VISA, MasterCard)

• Step 4 : บริษัทบัตรเครดิต (VISA, MasterCard) จะติดต่อไปยังสถาบันการเงินเจ้าของบัตรเครดิต เพื่อตรวจสอบว่าบัตรฯ ยังคงสภาพการใช้งานอยู่หรือไม่ และมีวงเงินเพียงพอหรือเปล่า?
  - หากผลที่ออกมาคือ "อนุมัติ" ก็จะไปสู่ขั้นตอนที่ 5 ต่อไป
  - แต่หากผลไม่อนุมัติ ก็จะทำการปฏิเสธการใช้บัตรเครดิตใบนั้น

• Step 5 : เมื่อตรวจสอบแล้วว่า "อนุมัติ" บริษัทบัตรเครดิตจะทำการแจ้งผลกลับมายังธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ จากนั้นเครื่องก็จะ Print กระดาษ Slip ให้เราเซ็นลงนาม และเก็บไว้เป็นหลักฐานต่อไป

ข้างต้นคือ กระบวนการทำงานของบัตรเครดิต ณ ขณะที่เรากำลังยืนรอเพื่อเซ็น Slip อย่างสบายใจ (ไม่ถึง 10 วินาที) จะเห็นว่าขั้นตอนการทำงานภายในระบบค่อนข้างซับซ้อน แต่ก็พอมองเห็นภาพกันใช่มั้ยคะ? ต่อไปจะเป็นขั้นตอนการเรียกเก็บเงินเมื่อมีการรูดซื้อสินค้า ลองไปดูต่อกันเลยดีกว่าค่ะ

• Step 6 : ทางร้านค้าจะจัดทำใบเสร็จรายการสินค้าและส่งไปยังธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ

• Step 7 : จากนั้นธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ ก็จะจ่ายเงินให้กับร้านค้า และในขณะเดียวกันก็จะส่งรายการเรียกเก็บค่าสินค้านั้นต่อไปยังบริษัทบัตรเครดิต (VISA, MasterCard) เช่นเดียวกัน

• Step 8 : บริษัทบัตรเครดิต (VISA, MasterCard) จะจ่ายเงินให้กับธนาคารเจ้าของเครื่องรูดบัตรฯ และส่งรายการเรียกเก็บเงินต่อไปยังสถาบันการเงินเจ้าของบัตรเครดิต

• Step 9 : สถาบันการเงินเจ้าของบัตรเครดิตจะจ่ายเงินให้กับบริษัทบัตรเครดิต (VISA, MasterCard) และส่งรายการใช้จ่ายทั้งหมด หรือที่เรียกว่าใบแจ้งยอดบัญชีบัตรเครดิตมายังผู้ถือบัตรฯ เพื่อทำการเรียกเก็บเงิน และรอการจ่ายต่อไป

หลังจากได้ใบแจ้งยอดบัญชีบัตรเครดิตกันมาแล้ว ก็อย่าลืมหรือละเลยที่จะจ่ายค่าบัตรฯ ให้ตรงกำหนดเวลากันด้วยนะคะ ถ้าเป็นไปได้ก็ควรจ่ายเต็มจำนวนที่เรียกเก็บ เพื่อจะได้ไม่ก่อให้เกิดหนี้สิน และเป็นการสร้างเครดิตที่ดีให้กับตัวเราอีกด้วยค่ะ